DiliPost.com-Profisssores Kontratadus (PK), kontra maka’as ho desizaun Ministeriu Edukasaun (ME), no sira konsidera in-Justisa no la obedese ba orientasaun Primeiru Ministru (PM) IX Governu Konstituisional.
Timor-Oan hotu konsiente katak, depois Timor-Leste (TL), sa’i husi Invazor Rejime foun Soeharto nian, hamri’ik nu’udar Estadu, ho naran Republika Demokratika Timor-Leste (RDTL), nu’udar Estadu, presiza dezenvolvimentu Nasional perante kualidade moris povu Timor-nian.
Ho ida ne’e, Edukasaun hanesan seitor Estratéjiku no fundamental dezeña no konstrui futuru TL nian ba povu hotu-hotu ho seguru, prospeiru no dignu.
Deklara porta-voz Agostinho Pinto ba Jornalista iha Tasi-Ibun, Ponte BJ Habibie, Segunda, horseik.
Aposta
Ho prinsispiu ida ne’e, fo biban ba kualker Governasaun hotu-hotu tenke aposta valor Libertasaun nu’udar Ajenda Politika Timor-nian. Maibe, hare’e ba realidade desizaun Politika IX Governu Konstituisional. Liu husi ME hapara PK, reklamantes no voluntariu-sira nu’udar desizaun in-justu no dez-umanu ba Profissores hirak ne’e.
Ho ida ne’e,”ami Konsellu Nasional Profissores Kontratadus Timor-Leste (KNPKTL) lamenta, ho ME la promove Pedagojia Libertadora hodi halo avaliasaun dezempeñu ba Profissores.
Hodi hapara sein karta Notifikasan ruma, IX Governu Konstituisional liu husi ME impede PK 2022-2023, la rejistu iha avaliasaun dezempeñu iha SIGAPNET,”ami konsidera ME viola Lei nu.31/20223, iha Artigu 38 konaba avaliasaun dezempeñu no Dekretu-Lei nu.19/2011, 8 Junu konaba Rejime avaliasaun do dezempenu traballadores Administrasaun Públika,”realsa Agostinho.
Paradoksu
Konsidera ME no SE la halo Politika tu’ir Orientasaun bazeia ba PM deklara, la bele hapara PK, konsidera Politika IX Governu paradoksu. Tanba, prevee Orsamentu Jeral Estadu (OJE), 10,1%, iha seitor Edukasaun.
ME tenke hapara PK lubun, desizaun Politika IX Governu Konstituisional liu husi ME lori impaktu negativu ba Estudante hotu-hotu, liu-liu povu ki’ik no ki’ak nia oan iha territoriu Nasional.
Produz
Politika ne’ebe oras ne’e, daudaun IX Governu Produz konsidera nu’udar sosializa de’it krize Sosial oi-oin iha Sosiedade le’et. Sira ezije prosede Estatutu PK 2022-2023, tu’ir Dekretu-Lei nu.3/2008, 31 Maiu iha Artigu 11, konaba ingresu Espesial, apela ba ME-SE atu foti orientasaun bazeia ba PM, deklara la bele harapa PK, IX Governu liu husi ME tenke konsidera dedikasaun Profissores reklamantes no voluntarius kuaze 3.000 ital.
La aseita no se’i la partisipa teste, tanba antes ne’e, sira hetan ona kontratu husi ME liu husi prosesu naruk. Sira prienxe rekejitus barak ne’ebe ME estabelese. Tanba, sira nia lista publika iha Jornal Repúblika, nu’udar dokumentus ofisial Estadu nian.
Kuadru
Ikus mai ME rekoñese nu’udar PK, programa ba teste Bolsa Kandidatus, sira konsidera so vale ba hirak ne’ebe seidauk tama iha sistema kuadru pessoal ME nian mak bele tu’ir teste.
Se ME la hatu’un karta Notifikasaun legal pur-eskritu ruma sira se’i hamutuk ho entidade hotu-hotu halo boikota ba programa Bolsa Kandidatus husi ME. Alerta, PK 2022-2023, reziste nafatin atu dezkorda hodi la tu’ir teste ne’ebe ME se’i fo sa’i.
Sira husu ba kamada Sosial hotu-hotu atu hamri’ik hodi Solidariza sira nia luta, tan sira konsidera Politika ME XI Governu Kosntituisional nu’udar forma ida ba obskurantiza Sosiedade no hakle’an krize iha futuru.
Husu povu iha territoriu Nasional presiza ta’u atensaun ba desizaun Politika iha seitor hotu-hotu hanesan Edukasaun, Saude, Agrikultura, Justisa no Ekonomia Nasional.
Apela
Apela atu povu ki’ik no ki’ak sira hotu iha teritoriu Nasional no maluk hirak ne’ebe vitima ba Politika IX Governu Konstituisional iha seitor Saude, Agrikultura nst hamutu ba no la bele obedese ba in-Justisa buras dau-daun iha ra’i doben TL.(rl)