DíliPost.Com- Vice Ministru ba Fortalesimento Instituisional saúde (VMFIS),José dos Reis Magno ,Imforma nonu Governu Konstituisional liu husi Ministeriu saúde (MS), Planeia ona Atu tau Orsamentu iha Tinan Fiskal 2024 ,hodi bele ezekuta ba Politika Redusaun Numeru Malnutrisaun iha Timor Leste.
Governante ne’e Esplika tuir Dadus ne’ebé husi Ministériu saude hatudu katak ,47% Maioria Populasaun Timor Leste mak Sofre hela ba Malnutrisaun kuaze ho idade ne’ebé Sei Produtivu.
Tan ne’e mak Governu Liu husi Ministériu saude ,sei Aloka osan ho Montantes $2.5 Milloes ,Husi Orsamentu Geral Estadu (OGE) ,ba Tinan Fiskal 2024 hodi bele Trasa Politika Governu kona ba Reduzaun Numeru Maltrisaun iha Rai Laran.
“Agora Governu sei tau osan $2.5 Millaun iha Anu Fiskal 2024 hodi bele Konbate Malnutrisaun iha Timor Leste,entaun ho Orsamentu ida Ne’e no Kapasidade ne’ebe Ministeriu saúde iha ,hau hanoin 2024 ita Sei halo buat diak ruma.“Dehan Vice Ministro Fortalesimento Instituisional saúde hafoin Sorumutu ho Embaxador União Europeia iha Palasio da Cinzas Segunda ne’e (23/10)
Vice Ministro Fortalesimento Instituisional saúde ne’e Haktuir ,Komesa iha 2024 ita Tenki Buka Estratejia oinsa para bele kontribui ba Redusaun Numeru Malnutrisaun iha Timor Leste, tanba ita hotu hatene katak agora dadaun ita iha 47% mak ita nia oan sira ho Estatus Malnutrisaun.
Atu konbate Numeru Redusaun Malnutrisaun iha Timor ,mak dadaun Ne’e Governu Esforsu ho Plano Estratejia oin oin ho Doadores sira oinsa ,atu bele halo Redusaun Numeru Malnutrisaun iha Rai Laran.
Governante ne’e Dehan Uniaun Europeia mos kontinua apoiu Ministeriu saúde liu husi Orsamentu no asistensia oin oin ba Populasaun sira iha Timor leste ,atu bele kontribui ba estadu hodi reduz numero Malnutrisaun.
“Programa Politika iha nonu governu nian mak Sei Tau Plano ba programa saude materna infantil no programa nutrisaun ,rua ne’e importante tebes para ba oinsa ita atu Hare ba ida ne’e.” Vice Ministro ne’e Kompara.
Governante ne’e Hatete, atu Kombate Malnutrisaun iha Timor Leste, Ministeriu saúde labele servisu mesak,maibe ne’e Ba setor hotu hotu tenki servisu hamutuk.
Iha Sorin seluk mós Embaxador União Europeia ba Timor Leste Marc Fiedrich ,afirma Uniaun Europeia mos kontinua apoiu Ministeriu saúde hodi Luta hasoru Malnutrisaun iha Timor Leste,Tanba Tuir UE katak Atu konbate Numeru Malnutrisaun ne’e presiza ema hotu atu servisu hamutuk.
“UE nia Suporta ba Timor Leste ba Reduzaun Numeru Matrisaun ne’e laos agora deit ,Maibe Desde uluk kedas ami apoiu governu liu husi Orsamentu $10 Milloes ba estadu timor hodi Suporta ba Ministeriu saúde nian ba fortaleza ba nutrisaun iha Rai Laran.”dehan Embaxador União Europeia.
Diplomata ne’e Afirma Sei Servisu hamutuk mos Ministériu Edukasaun (ME), oinsa atu bele Melora diak liu tan sistema nutrisaun iha Rai Laran.
Embaxador União Europeia ne’e Dehan ho Numeru Malnutrisaun iha Timor Leste ne’ebé to’o Agora Atinji ona 47% ,Tanba ne’e nia rekomenda ba parte Hotu hotu atu servisu hamutuk hodi bele Luta hasoru Malnutrisaun iha Timor Leste.
Iha Tinan 2023 ne’e Uniaun Europeia, Konsege Apoiu osan Ho Montante Millaun $10 ba Konta Tezouro Estadu Timor Leste hodi bele halo Implementa ba Programa Konbate Malnutrisaun iha Rai Laran.
Tuir Dadus Malnutrisauniha Timor Leste hatudu katak maioria Populasaun husi Munisípiu Ermera mak ,Okupa Numeru dahuluk ne’ebe nia Populasaun Sofre Malnutrisaun ho nia Persentazen 63.4%, Munisípiu Ainaro 60.3% no Rejiaun Administrativu Espesial Oekusi Ambeno RAEOA 57.7%.(JAVEL)